Ίσως έχετε κι εσείς ένα αφεντικό που σας λέει συνεχώς να «δουλεύετε αποτελεσματικότερα» αλλά δεν σας προτείνει κάτι πρακτικό για να το πετύχετε. Οι απαιτήσεις της δουλειάς είναι ατελείωτες και είστε αναγκασμένος να ασχολείστε με πολλά πράγματα ταυτόχρονα, με συνέπεια να μην είστε πάντα αποτελεσματικός. Τι σημαίνει άραγε το να «δουλέψετε πιο αποτελεσματικά» ή «πιο έξυπνα»;
Καταρχήν, ζητήστε από τον ανώτερό σας να σας πει τι εννοεί. Είναι πραγματικά εντυπωσιακό πόσο συχνά προσπαθούμε να μαντέψουμε τι ζητείται από εμάς, αντί να πάμε απευθείας να ρωτήσουμε, φοβούμενοι μην φανούμε χαζοί.
Θα μπορούσε, π.χ., η «αποτελεσματικότερη εργασία» να σημαίνει να ασχοληθείτε πρώτα με το να πάρετε τηλέφωνο τους πελάτες και μετά να τσεκάρετε τα email σας, ή να ορίσετε τις προτεραιότητές σας με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνετε πιο παραγωγικός – κατά την άποψή του αφεντικού σας, πάντα. Μπορεί να εννοεί να κανονίζετε λιγότερες συναντήσεις, ή να δίνετε περισσότερη δουλειά στους κατωτέρους σας.
Το θέμα είναι ότι αν δεν ρωτήσετε συγκεκριμένα, δεν πρόκειται να μάθετε.
Αν, πάλι, σας το «να δουλεύετε πιο έξυπνα» σας το λέει έτσι, χωρίς κάποια συγκεκριμένη πρακτική συμβουλή, δεν έχετε παρά να ακολουθήσετε τα διδάγματα που προκύπτουν από τις πιο πρόσφατες ανακαλύψεις σε σχέση με τη λειτουργία του εγκεφάλου. Ο Σκοτ Χάλφορντ, συγγραφέας του βιβλίου Activate Your Brain: How Understanding Your Brain Can Improve Your Work – and Your Life, λέει ότι «πλέον ξέρουμε τόσα πολλά γύρω από το πώς λειτουργεί ο εγκέφαλός μας ώστε να μπορούμε πράγματι μέσα απ’ αυτή τη γνώση να εργαστούμε εξυπνότερα».
Για παράδειγμα, είναι απαραίτητο να πάψετε να ασχολείστε με πολλά πράγματα ταυτόχρονα. Το περίφημο multi-tasking δεν σας κάνει παραγωγικότερο, ούτε και το να δουλεύετε ατελείωτες ώρες. «Μελέτες δείχνουν ότι μια ώρα εστιασμένης εργασίας ισοδυναμεί με τέσσερις ώρες ακατάστατης εργασίας κατά την οποία η προσοχή σας αποσπάται συνεχώς» σημειώνει ο Χάλφορντ.
Ο μέσος άνθρωπος έχει 70.000 σκέψεις την ημέρα, άρα «είμαστε αρκετά καλοί στο να αποσπάμε μόνοι μας την προσοχή μας, χωρίς καν τη βοήθεια άλλων», προσθέτει. Αλλά κάθε περισπασμός ισοδυναμεί με μείωση της γλυκόζης που φτάνει στον εγκέφαλο, και άρα με εξασθένιση της ενέργειας που είναι διαθέσιμη για την επιτέλεση των πραγματικά σημαντικών καθηκόντων.
«Ο χώρος του γραφείου είναι γεμάτος περισπασμούς, κι αυτό δεν πρόκειται να αλλάξει» λέει ο Χάλφορντ. «Άρα, η πιο σημαντική δεξιότητα είναι να εστιάζετε σε ένα πράγμα τη φορά και να εργάζεστε συγκεντρωμένα. Ελέγξτε πού εστιάζετε την προσοχή σας, και αυτό αυτόματα θα σημαίνει ότι θα εργάζεστε εξυπνότερα».
Επίσης, οι τελευταίες εξελίξεις στην νευροεπιστήμη προστάζουν την εστίαση στο σημαντικότερο πρότζεκτ της ημέρας νωρίς το πρωί, στην αρχή της εργάσιμης ημέρας, αφήνοντας τα υπόλοιπα δευτερεύοντα καθήκοντα για αργότερα. Ο λόγος; «Καθώς κουραζόμαστε, ο εγκέφαλός μας γίνεται λιγότερο ακριβής».
Τέλος, είναι σημαντικό να κάνετε πολλά διαλείμματα μέσα στην ημέρα. «Η στρεσογόνα ορμόνη κορτισόλη σας κάνει κυριολεκτικά πιο …χαζούς. Αν συσσωρευτούν μεγάλες ποσότητες, τότε ο εγκέφαλός σας παύει να σκέφτεται» εξηγεί ο Χάλφορντ. «Είναι σημαντικό, συνεπώς, να ‘σβήνει’ ο νους για λίγο μεταξύ διαφορετικών εργασιών ώστε να αποδίδει καλύτερα».
Όσοι ξεφεύγουν λίγο απ’ τη δουλειά κάθε 50 λεπτά – πηγαίνοντας μια βόλτα, κοιτώντας απ’ το παράθυρο ή παίζοντας ένα παιχνίδι στον υπολογιστή – είναι σε θέση να εστιάζουν πολύ περισσότερο από εκείνους που πηγαίνουν κατευθείαν από το ένα καθήκον στο άλλο.
Α, και μην ξεχνάτε ότι αν κοιμηθείτε για πέντε ώρες ή λιγότερο κάμποσα βράδια συνεχόμενα, η επίδραση στον εγκέφαλό σας είναι ίδια, κυριολεκτικά, με την κατάσταση μέθης. Με άλλα λόγια, αν θέλετε να εργάζεστε εξυπνότερα και πιο αποτελεσματικά, φροντίστε να κοιμάστε αρκετά κάθε βράδυ.
