Όλοι πλέον το αναγνωρίζουν. Σε περιόδους ριζικών αλλαγών και σοβαρών κρίσεων, ο ανθρώπινος παράγοντας σε επιχειρήσεις και οργανισμούς αποτελεί καθοριστικό στοιχείο της επιτυχίας ή της αποτυχίας τους. Μία από τις διαστάσεις των πολιτικών ανθρώπινου δυναμικού –την οποία όλο και περισσότερο ακολουθούν οι σοβαρές επιχειρήσεις– είναι το πώς μπορούν να παρακινούν τους ανθρώπους τους.
Οι πρώτες απόψεις για την Παρακίνηση στηρίχθηκαν στην θέση ότι ο ικανοποιημένος εργαζόμενος είναι και παραγωγικός. Δόθηκε μεγάλη έμφαση στις συνθήκες εργασίας αλλά, παρόλο που η ικανοποίηση και η παραγωγικότητα φαίνονταν να συνυπάρχουν, ποτέ δεν αποδείχθηκε αν η ικανοποίηση δημιουργούσε παραγωγικότητα ή αντίστροφα.
Στην συνέχεια παρουσιάστηκαν οι θεωρίες του «καρότου», δηλαδή των διαδοχικών επιβραβεύσεων, της εργασίας και αμοιβής με το κομμάτι. Είναι γνωστές οι ιδεολογικές αλλά και πρακτικές επιφυλάξεις που μπορεί να έχει κανείς με την άποψη αυτή. Πρακτικά, είναι πλέον σπάνιες οι εργασίες στις οποίες μπορεί να μετρηθεί η ατομική απόδοση και δεν είναι καθόλου βέβαιον αν η αύξηση της ατομικής –έστω και ομαδικής ενός τμήματος– απόδοσης από μόνη της σημαίνει και μεγαλύτερη συνολική παραγωγικότητα.
Η παραγωγικότητα των επιχειρήσεων είναι φαινόμενο πιο σύνθετο από την απόδοση των εργαζομένων και μόνον επικίνδυνα ημιμαθείς μπορεί να μην ξεχωρίζουν την διαφορά.
Έτσι, φθάσαμε στις πιο σύγχρονες θεωρίες: της Ανάγκης. Οι ανάγκες δημιουργούν κίνητρα δράσης για την ικανοποίησή τους. Αυτές οι ανάγκες δεν είναι συνειδητοποιημένες. Σε κάθε άνθρωπο υπάρχουν πολλές ανάγκες που συναγωνίζονται για την συμπεριφορά. Η ανάγκη με την μεγαλύτερη δύναμη σε κάθε στιγμή καθορίζει την δράση του. Η παρακινητική δύναμη των αναγκών είναι αντιστρόφως ανάλογη με τον βαθμό ικανοποίησης. Οι άνθρωποι αλλάζουν συμπεριφορά όταν επιθυμούν να ικανοποιήσουν μία δική τους ανάγκη.
Συνεπώς, θα μπορέσετε να τους παρακινήσετε μόνον αν μάθετε τις πραγματικές τους ανάγκες. Αυτό προϋποθέτει αυθεντική επικοινωνία, ιδιαίτερη προσπάθεια να τους γνωρίσετε βαθύτερα και ουσιαστικότερα.
Σε περιόδους κρίσεως, όπως σήμερα, τεράστιος είναι και ο ρόλος της εμπιστοσύνης που μπορεί να εμπνεύσει η ηγετική ομάδα στους ανθρώπους τους οποίους πρέπει να παρακινήσει.
